Zygmunt Błędowski

        Nauczyciel, dyrektor szkół średnich
 
     Urodził się 16 I 1886 roku w Grodztwie koło Kowala w powiecie włocławskim, w rodzinie rolniczej jako syn Maksymiliana i Leokadii z Jaworskich. Według tradycji rodzinnej miał urodzić się w Zgłowiączce na Kujawach. Rodzice po posiadali gospodarstwa rolnego, utrzymywali się z dzierżawienia folwarków. Wykształcenie początkowo średnie uzyskał we Włocławku. Prawdopodobnie uczęszczał do Włocławskiej Szkoły Handlowej. Brał udział w strajku szkolnym w 1905 roku. W tymże roku lub w 1906 przeniósł się do 8-klasowego Gimnazium Klasycznego w Płocku, utrzymywanego przez Polską Macierz Szkolną. Świadectwo dojrzałości uzyskał w 1907 roku. Jako absolwent polskiej szkoły miał trudności z dostaniem się do rosyjskich uczelni. Brak pieniędzy nie pozwolił na wyjazd na studia do innych krajów. Śmierć ojca, konieczność utrzymywania matki i pięciorga młodszego rodzeństwa zmusiły go do podjęcia pracy zarobkowej. Od 1 IX 1907 roku rozpoczął nauczanie geografii w młodszych klasach Włocławskiej Szkoły Handlowej. Pracował w niej do 1912 roku. Prawdopodobnie musiał zrezygnować z pracy w tej szkole po aresztowaniu jego brata Stanisława, należącego do nielegalnej drużyny harcerskiej. Podobno obydwaj bracia sympatyzowali z PPS, co pogarszało położenie Stanisława. Po 5-tygodniowym pobycie w więzieniu i uiszczeniu sporej kaucji Stanisław został zwolniony. Zygmunt przeniósł się do Żeńskiego Gimnazjum w Suwałkach. Wybuch I wojny światowej zastał go u rodziny we Włocławku. Po zajęciu w listopadzie 1914 roku Włocławka przez Niemców rozpoczęto nauczanie we Włocławskiej Szkole Handlowej i ponownie zatrudniono w niej Błędowskiego. Pracował w tej szkole , przekształconej w Gimnazjum Realne, do 31 VIII 1919 roku.
     Od 1917 roku uczył i pomagał Wacławowi Biernackiemu, dyrektorowi Szkoły Handlowej, w organizowaniu przy tej szkole Koedukacyjnego Seminarium Nauczycielskiego. W 1919 roku seminarium usamodzielniło się a jego dyrektorem został Błędowski. Kierowanie ta placówką było kłopotliwe i bardzo pracochłonne. Utrzymywano ją z subwencji sejmiku powiatów włocławskiego i nieszawskiego, magistratu m.Włocławka oraz z opłat pobieranych od uczniów. Zabiegi o upaństwowieniu tej szkoły nie powiodły się, ponieważ Ministerstwo Oświaty żądało, aby szkoła miała własny budynek. Władze miejskie i powiatowe skłonne były dać plac, natomiast nie dysponowały funduszamina budowę. Zajęcia lekcyjne odbywały się po południu i wieczorem w gmachu Liceum Ziemi Kujawskiej. Dopiero w 1931 roku seminarium zostało przeniesione do gmachu szkoły podstawowej na pl. Staszica, ponieważ ministerstwo od 1927 roku corocznie ponawiało zakaz nauczania w godzinach popołudniowych i wieczornych. Brak własnego budynku oraz zmiana w koncepjach kształcenia nauczycieli spowodowały nakaz likwidacji seminarjum w 1929 roku. Wykonano go etapami do do 1933 roku. Ogółem ukończyło tą uczelnię 289 nauczycieli i nauczycielek. Kierownie seminarium łączył Błędowski ze zdobywaniem urawnień nauczyciela szkół średnich. W roku szkolnym 1923/24  uzyskał urlop dla odbycia studiów na Uniwesytecie Jana Kazimierza we Lwowie.. Dalsze studia odbywał w trybie zaocznym. Dyplom nauczyciela szkół średnich ogólnokształcących i seminariów nauczycielskich uzyskał w 1926 roku po przedłożeniu pracy " Typy krajobrazu okolic Włocławka: zestawienie i krótka charakterystyka" oraz złożeniu egzaminów 5 VI 1926 roku.
     Po likwidacji Seminarium Nauczycielskiego władze oświatowe oświadczyły Błędowskiemu, że może otrzymać pracę w szkole średniej, jeżeli wstąpi do BBWR. Ponieważ nie wyraził zgody na to żądanie, został skierowany do pracy w szkole podstawowej w Nieszawie. Od tej decyzji złożył odwołanie w kuratorium, wskazując na swoje zasługi w kształceniu nauczycieli i posiadane kwalifikacje. Protest został uwzględniony i Błędowski otrzymał skierowanie na rocznik 1934/35 do Gimnazjum i Liceum Ziemi Kujawskiej we Włocławku. Po roku pracy w tej szkole ponownie przeniesiono go do szkoły podstawowej prawdopodobnie w Brzeziu koło Włocławka, a następnie do szkoły nr 11 we Włocławku. Dokładniejsze wyjaśnienie okoliczności tych "przenosin" jest niemożliwe, ponieważ uległy zniszczeniu archiwa Kuratorium Warszawskiego. Do II wojny światowej, uczył we wspomnianej szkole  nr 11. Po zajęciu Włocławka przez Niemców zorganizował dożywianie dla bezrobotnych i bezdomnych mieszkańców. Tę działalność przerwało aresztowanie w 1940 roku. Błędowski został wywieziony do obozu koncentracyjnego. W wyniku interwencji byłych uczniów Niemców i volksdeutschów zwolniono go z obozu. Po powrocie do domu został wraz z 80-letnią matką i siostrami wysiedlony do wsi Sułowiec w pow. zamojskim, gdzie pracował i organizował opiekę nad wysiedlonymi. W 1944 roku został członkiem Komisji Parcylacyjnej przydzielającej bezrolnym i małorolnym chłopom folwarczne ziemie.
     Po wyzwoleniu powrócił do Włocławka i włączył się do organizowania kształcenia nauczycieli. W okresie okupacji zginęło 218 nauczycieli z powiatu i miasta Włocławka. Aby szkoły podstawowe mogły rozpocząć nauczanie, musiały otrzymać nauczycieli chociaż częściowo przygotowanych do pracy z dziećmi. Z polecenia kuratorium w połowie marca 1945 roku mgr. A.Kakietek zorganizował w gmachu LZK kursy dla kandydatów na nauczycieli. Do pracy na tych kursach zatrudniono w maju 1945 roku Błędowskiego, który włączył się też do zabiegów o powołanie we Włocławku Liceum Pedagogicznego. Zgodę na utworzenie tej szkoły wydał minister oświaty Cz.Wycech w 1946 roku. Miało ono rozpocząc pracę od 1 IX 1946 roku, jego organizatorem i dyrektorem został Błędowski. Zorganizowanie liceum wymagało wielu zabiegów, zwłaszcza wobec braku budynków. Zajęcia odbywały się według trzech programów: jednego dla uczniów stacjonarnych oraz dwóch dla uczących się w trybie zaocznym. Błedowski kierował Liceum Pedagogicznym do 1951 roku. Ze względu na podeszły wiek przekazał kierowanie liceum mgr. J.Kaszewskiemu. Mimo osiągnięcia wieku emerytalnego został dyrektorem dwóch szkół: Liceum Ogólnokształcącego dla Pracujących i Państwowego Gimnazjum Przemysłu Kawowego we Włocławku. Ta ostatnia placówka była w trakcie likwidacji i kierował nią tylko rok. Na emeryturę przeszedł 31 VIII 1963 roku. Przez następnych 5 lat pracował jeszcze na godzinach zleconych w Liceum dla Pracujących. Zaprzestał pracy nauczycielskiej dopiero w wieku 82 lat, po przepracowaniu ponad 60 lat w szkołach różnych typów. 
     Drugą pasja Błędowskiego była praca społeczna we Włocławskim Towarzystwie Wioślarskim. Szczególnie intensywnie pracował w nim w okresie międzywojennym. Sprawował w WTW wiele funkcji, łącznie z urzędem prezesa. Troszczył sie o zakupy sprzętu jego konserwację, przygotowywanie załóg do zawodów w kraju i za granicą.
     Zmarł 28 X 1971 roku został pochowany na cmentarzu komunalnym we Włocławku. Otrzymał liczne odznaczenia honorowe związkowe i państwowe, m.in. Złotą Odznakę ZNP i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.